AHMED FEYZÎ EFENDİ

AHMED FEYZÎ EFENDİ;
Son devir Osmanlı din âlimlerinden ve Nakşibendiyye yolu Hâlidiyye kolu mensuplarından.
İsmi, Ahmed Feyzî olup, Leblebicioğlu Ahmed Feyzî Efendi veya Ahmed Feyzî Çorûmî diye
tanınmıştır. Babası Ali Ârif Efendi, dedesi ise Osman Râif Efendidir. 1839 (H.1255)
senesinde Çorum'da doğdu, 1909 (H.1327) senesinde aynı yerde vefât etti.
Asîl ve âlim bir âileye mensûb olan Ahmed Feyzî Efendi, Çorum'un Azap Ahmed
Mahallesinde doğdu. Müftü olan babası Ali Ârif Efendinin terbiyesinde yetişti.
Memleketindeki çeşitli âlimlerden okuyarak tahsîlini tamamladı. İskilipli Arapzâde Mehmed
Emin Efendiden icâzet aldı. Tasavvufa karşı alâka duydu. Nakşibendiyye yolunun Hâlidiyye
koluna intisâb edip kendini tasavvufta da yetiştirdi. Çorum'da Kurtzâde ve Alaybeyoğlu
medreselerinde müderris olarak vazîfe yapıp talebe yetiştirdi. 1851-1884 seneleri arasında
aralıklarla müftülük yaptı. Müslümanların her türlü suâllerine cevaplar verdi. Onlara İslâm
dîninin emir ve yasaklarını anlattı. Ayrıca Şer'iyye Mahkemesinde başkâtiplik ve kâdılık
vazîfelerinde bulundu. Müderrisliği sırasında pek çok talebeye icâzet verip ilim öğretmekle
vazîfelendirdi. Dedesinden ve babasından kalan kitaplarla kendi kitaplarını birleştirerek 6112
ciltlik kitap kolleksiyonu ile Çorum'un ilk müstakil kütüphânesini kurdu. Bu kütüphâne
Cumhûriyet döneminde kurulan Çorum İl Halk Kütüphânesinin nüvesini teşkil etti. Pek
kıymetli eserler de yazan Ahmed Feyzî Efendi, 1909 (H.1327) senesinde Çorum'da vefât etti.
Ahmed Feyzî Efendinin yazdığı eserlerin başlıcaları şunlardır: 1) Feyzü'l-Alî fî Şerhi
Hızbi'n-Nevevî, 2) Feyzü'l-Gaffâr fî Şerhi Vird-i Settâr, 3) Feyzü'l-Mevla fî Şerhi
Devri'l-A'lâ, 4) Feyzü'l-Vâhib fî Necati Ebî Tâlib, 5) El-Fevâidü'l-Feyziyye Şerhu
Risâleti'l-Emîniyye, 6) Risâle fî (Teklifi) Mâlâ Yutâk, 7) Tahkîkât alâ
Mukaddimeti't-Telvîh, 8) El-Fevâidü'l-Feyziyye fî Ahvâl-i Zevcâtî'n-Nebeviyye, 9)
El-Fahfah fî Ma'rifeti's-Silâh, 10) Fevâidül Feyziyye fî Şerhi Risâleti'l-Lâmiyye, 11)
Feyz-i Rabbânî Reddi Bâtıl-ı İranî: Bu eserini şiîliğe reddiye olarak yazmıştır. Feyzullah
Feyzî Efendi Şeyhülislâm Ahmed Mahmûd Efendinin El-Fetâvâ'l-Hamidiyye adlı eserindeki
fetvâların dayanağı olan fıkhî kaynakların tesbiti konusunda da bir eser yazmıştır.
Ahmed Feyzî Efendinin bu eserlerinden bir kısmı Çorum İl Halk Kütüphânesinde mevcuttur.
Ayrıca talebelerinden bâzılarına verdiği icâzetnâmeler de aynı kütüphânede bulunmaktadır.
1) Mu'cem-ül-Müellifîn; c.2, s.47
2) Osmanlı Müellifleri; c.1, s.250
3) Esmâ-ül-Müellifîn; c.1, s.195